Szewo: 161. rocznica bitwy powstania styczniowego
22 listopada 2024 r., Tekst: ks. Łukasz Kołodziejczak, zdjęcia: Renata Brzostowska
W piątek, 22 listopada br., w gminie Lubień Kujawski, uczczono pamięć sześciu powstańców, którzy polegli w bitwie z wojskami rosyjskimi w listopadzie 1863 roku. Uczniowie ze szkół: w Lubieniu Kujawskim, Kanibrodzie, Kłóbce oraz liczna delegacja z Liceum Sztuk Plastycznych we Włocławku spotkali się w południe pod pomnikiem, który stanął w rejonie potyczki po 150 latach od wydarzenia. Młodzież wraz z nauczycielami złożyła hołd powstańcom styczniowym – składając kwiaty, zapalając znicze i trwając na modlitwie.
Podczas uroczystości przy pomniku stanęły dwa sztandary – Szczepu ZHP im. Szarych Szeregów oraz Zespołu Placówek Oświatowych im. hm. Janka Bytnara w Lubieniu Kujawskim. Uczniowie z Liceum Sztuk Plastycznych we Włocławku, wystąpili w strojach historycznych z epoki, pełniąc wartę honorową przy powstańczej mogile. Modlitwie za poległych, przewodniczył ks. Leszek Buczkowski – proboszcz parafii św. Prokopa w Kłóbce.
Według przekazów historycznych, oddział powstańczy dowodzony przez rotmistrza Karola Grossmana dotarł do Szewa w godzinach wieczornych 22 listopada 1863 roku. Powstańcy zostali zaproszeni na kolację do miejscowego majątku, podczas której zostali zaatakowani z zaskoczenia przez wojska carskie. Podczas odwrotu, w wyniku szarży rosyjskiej śmierć poniosło sześciu powstańców. Ciała poległych zostały pochowane przez właścicielkę majątku, mimo kategorycznego zakazu pogrzebania ciał, wydanemu przez Rosjan. Władze carskie sprzeciwiły się również upamiętnieniu powstańców i tylko dzięki uporowi właścicielki Szewa, został tam ustawiony krzyż i posadzone cztery kasztanowce, które stały się milczącymi stróżami miejsca śmierci bohaterów. Przez kolejne lata zaborów, tylko kasztanowce w położonym na uboczu lesie wskazywały miejsce ich spoczynku. Próby budowy pomnika w 1918 roku, a także 1938 roku nie zostały zrealizowane. Dopiero w 2016 roku odsłonięto pomnik z tablicą upamiętniającą, dzięki szczególnym staraniom rodziny Urszuli i Kazimierza Barańskich z Szewa.
Powstanie Styczniowe objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie, a także Litwę, Białoruś oraz część Ukrainy. Zryw niepodległościowy, który trwał do jesieni 1864 roku zakończył się klęską. Było on jednak najdłużej trwającym i najtragiczniejszym polskim powstaniem, podczas którego stoczono ok. 1200 bitew i potyczek (w tym pod Szewem). W wyniku walk zginęło ok. 30 tys. powstańców, a prawie 38 tys. zostało zesłanych na Sybir.
